دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

تأملی در صلاحیت علمی و تخصص کارگزاران حکومت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره)

2 عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی

چکیده

جامعه زمانی در مسیر رشد و تعالی قرار می‌گیرد که انتخاب و انتصاب کارگزاران آن بر اساس صلاحیت و شایسته‌سالاری صورت گیرد؛ زیرا یکی از مهم‌ترین عوامل سعادت جوامع، داشتن حکمران‌های شایسته است. در تاریخ بشریت ملاحظه می-گردد حکمران‌های نالایق، جامعه تحت رهبری خود را به نابودی کشانده و حکمران‌های لایق، جامعه تحت رهبری خود را به سعادت رسانده‌اند. در یکی از خلاءهای موجود در نظام‌های سیاسی دنیا، عدم توجه به شایستگی علمی مدیران است. بر این اساس، پژوهش حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی و بر اساس مبانی شرع اسلام، شرطیت شایستگی علمی و تخصص در مدیران حکومت اسلامی را مورد واکاوی قرار داده و با مطرح‌نمودن توانایی علمی و تخصص به عنوان شرط ضروری انتخاب و انتصاب مدیران حکومت اسلامی، وضعیت موجود انتخاب و انتصاب کارگزاران و مدیران نظام جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی و نقد قرار داده است و در پایان ضرورت بازنگری در قوانین و مقررات و تدوین آیین‌نامه‌های جامع مدیریت برای سازمان‌ها و نهادهای حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران را مطرح نموده است. 

کلیدواژه‌ها


1.    قرآن کریم.
2.    نهج البلاغه.
3.    آخوند خراسانی، محمد کاظم، کفایة الأصول، ج1، قم: مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث، بی-تا.
4.    ابن منظور، ابو الفضل، جمال الدین، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج2و7، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع ـ دار صادر، چ3، 1414ق.
5.    امام خمینى، سید روح اللّه، تحریر الوسیلة، ج2، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم، بی‌تا.
6.    امام خمینى، سید روح اللّه، صحیفه نور، ج12، 19و21، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى;، 1389.
7.    امام خمینى، سید روح اللّه، ولایت فقیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى1، چ12، 1423ق.
8.    امینی، الشیخ عبد الحسین، الغدیر، ج8، تهران: دار الکتب الاسلامى، 1372.
9.    باقلانی، محمد بن الطیب بن محمد بن جعفر بن القاسم، القاضی أبو بکر الباقلانی المالکی، تمهید الأوائل فی تلخیص الدلائل، ج1، لبنان: مؤسسة الکتب الثقافیة، 1407ق.
10.    بروجردى، آقا حسین، منابع فقه شیعه، مترجمان: احمد اسماعیل‌تبار، احمدرضا حسینی، محمدحسین  مهوری، ج22، تهران: انتشارات فرهنگ سبز، 1429ق.
11.    بیهقی، أحمد بن الحسین بن علی بن موسى الخُسْرَوْجِردی الخراسانی، السنن الکبری، ج10، بیروت: دار الکتب العلمیة، چ2، 1424ق.
12.    تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم (مجموعة من کلمات و حکم الإمام علی7)، قم: دار الکتاب الإسلامی، چ2، 1410ق.
13.    جعفری تبریزی، محمدتقی، حکمت اصول سیاسی اسلام، تهران: آستان قدس رضوی7، 1386.
14.    حائری اصفهانی، محمدحسین، الفصول الغرویة، ج1، قم: دار احیاء العلوم الاسلامیه، 1404ق.
15.    حر عاملى، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، ج15و27، قم: مؤسسة آل البیت:، 1409ق.
16.    حسینی همدانی، محمد حسین، انوار درخشان، ج2، تهران: کتابفروشی لطفی، 1404ق.
17.    خلعتبری، حسام الدین و صدارت، فریبا، «ویژگی‌های شخصیتی مدیر از منظر قرآن و نهج البلاغه»، سراج منیر، سال پنجم، ش16، 1393.
18.    خویى، سید ابو القاسم، التنقیح فی شرح العروة الوثقى، ج1، قم: نشر لطفى، 1418ق.
19.    دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج5و10، تهران: دانشگاه تهران، 1377.
20.    سبحانی، جعفر، الرسائل الأربع، ج3، قم: مؤسسه امام صادق7، 1415ق.
21.    سعدى، ابو جیب، القاموس الفقهی لغة و اصطلاحا، دمشق: دار الفکر، چ2، 1408ق.
22.    شهید ثانى، زین الدین بن على، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشّى - کلانتر)، ج3، قم: کتاب‌فروشى داورى، 1410ق.
23.    طالقانی، سید محمود، پرتوى از قرآن، ج2، تهران: شرکت سهمی انتشار، 1362.
24.    طباطبایی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سیدمحمد باقر موسوی همدانی، ج2، 11و16، قم: انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1374.
25.    طریحى، فخر الدین، مجمع البحرین، ج2، تهران: کتابفروشى مرتضوى، 1416ق.
26.    عمید زنجانى، عباسعلى، فقه سیاسى، ج2، تهران: انتشارات امیر کبیر، 1421ق.
27.    فیومى، احمد بن محمد مقرى، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، ج2، قم: منشورات دار الرضی، بی‌تا.
28.    کلینى، ابو جعفر، محمد بن یعقوب، الکافی (ط-الإسلامیة)، ج1، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1407ق.
29.    مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج22، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی، 1403ق.
30.    مصطفوى، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج6، تهران: مرکز الکتاب للترجمة و النشر، 1402ق.
31.    مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ج14، تهران: نشر کتاب، 1380.
32.    مکارم شیرازى، ناصر،‌ تفسیر نمونه‌، ج2، 10، 11و16، تهران: دار الکتب الاسلامیة‌، چ32، 1374.
33.    مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین7، ج6، تهران: دارالکتب الاسلامیة، 1386.
34.    منتظری، حسینعلى، مبانى فقهى حکومت اسلامى، مترجم: محمود صلواتى و ابو آل شکورى، ج2و3، قم: مؤسسه کیهان، 1409ق.
35.    نائینى، میرزا محمدحسین، تنبیه الأمة و تنزیه الملة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1424ق.
36.    نجفی، محمدحسن‌، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج40، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
37.    واسطى زبیدى، حنفى، محب الدین، سید محمد مرتضى حسینى، تاج العروس من جواهر القاموس، ج4و9، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، 1414ق.