دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

راهکارهای دستیابی به امنیت بین المللی از منظر اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه قم،‌ دکترای علوم سیاسی و عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)

چکیده

در این نوشتار به بررسی راهکارهایی که اسلام برای دستیابی به امنیت بین المللی معرفی می کند می پردازیم که می تواند به توانمندی و تضمین عملی و عینی نظام ضمانت اجرای صلح و امنیت بین المللی کمک شایانی نماید. اسلام از آنجا که یک دین الهی و مبتنی بر خدامحوری و اعتقاد به خالقیت و عبودیت است، نه تنها امنیت را یک حق که یک تکلیف می داند و برای انجام آن، تحصیل قدرت را از باب مقدمه انجام این تکلیف لازم دانسته و برای اعمال قدرت نیز به راهکار اقدام فردی بسنده نکرده راهکار اقدام دسته جمعی را پیشنهاد می-کند. زمینه های امنیت باید فراهم شود تا امنیت گسترش یابد. بنابراین، اسلام به گسترش معنویت و عدالت به عنوان زیرساخت های امنیت توصیه می کند. از سوی دیگر، ترویج عقلانیت را پایه توسعه امنیت می داند. اسلام صلح را به مثابه فرصت تأمین امنیت، مغتنم شمرده و البته از صلح ثابت و مستقر حمایت می کند. برای مقابله با عوامل تهدید امنیت، به تأسیس نظام کارامد کیفری ترغیب می کند. مقابله با ایدئولوژی های امنیت ستیز در سرلوحة تدابیر اسلام برای تأمین امنیت قرار دارد. اسلام، ساختار نظام سلطه را دشمن شماره یک امنیت بین المللی دانسته با آن مبارزه می کند و در نهایت با نگرش جهان شمولی و کل نگر، آرمان جامعة واحد بشری و امت واحده را برای دستیابی به امنیت، مورد تشویق و حمایت قرار می دهد. 

کلیدواژه‌ها


1. قرآن کریم.
2. نهج البلاغه.
3. آل نجف، عبدالکریم، «‌آثار منفى جنبش ملى گرایى»، ترجمة مصطفى فضائلى، فصلنامه حکومت اسلامی، سال سوم، ش10، زمستان1377.
4. ابراهیمى، محمد، اسلام و حقوق بین الملل عمومى، ج1، تهران: دفتر همکارى حوزه و دانشگاه، سمت، 1372.
5. ابن طاووس، علی بن موسی، الطرائف، ترجمة داوود الهامی، قم: نوید اسلام، ۱۳۷۴ش.
6. اسنایدر، لوییس، العالم فی قرن العشرین، مترجم سعید عبودالسامرائی، بیروت: مطابع سمیا، ‎۱۹۶۰م.
7. الطایی، نجاح عطا، سیر اندیشه ملی‌گرایی از دیدگاه اسلام و تاریخ، ترجمة عقیقی بخشایشی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، ‎۱۳۶۹.
8. امام خمینی، سیدروح الله، صحیفه نور، ج8 ، 13، 16و20، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1371.
9. حر عاملی، محمدبن حسن، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة، ج11، بیروت: مؤسسه آل‌البیت: لاحیاء التراث، ‎۱۴۰۹ق.
10. دولت آبادی، فیروز، «شکست یا پیروزی، بحثی پیرامون رابطه جمهوری اسلامی ایران با جهان اسلام»، مجله سیاست خارجی، سال دهم، ش1، بهار 1375.
11. رندال، جان هرمن، سیر تکامل عقل نوین، ترجمة ابوالقاسم پاینده، ج2، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۶.
12. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، تصحیح: علی اکبر غفاری، بیروت: دارالمعرفة، 1399ق.
13. ---------------، مجمع‎البیان فی تفسیر القرآن، ج9و10، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1406ق.
14. ظریف، محمدجواد، عدالت سیاسی در جهان امروز، عدالت در روابط بین المللی و بین ادیان از دیدگاه دانشمندان مسلمان و مسیحی، تهران: معاونت آموزشی و پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، 1375.
15. قمی مشهدی، محمدبن محمدرضا، تفسیر کنز الدقایق و بحر الغرائب، ج9، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، ‎۱۴۱۳ق.
16. کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، تهران: شرکت سهامى انتشار، 1377.
17. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، ج2و5، قم: دارالحدیث، 1377.
18. مصباح یزدی، محمدتقی، جنگ و جهاد در قرآن، تدوین و نگارش محمدحسین اسکندرى و محمدمهدى نادرى قمى، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی;، 1381.
19. مطهری، مرتضی، پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا، 1379.
20. -----------، جهاد، قم: انتشارات اسلامی، 1361.
21. -----------، سیره نبوی، تهران: صدرا، 1381.
22. نجفى ابرندآبادى، على حسین، «مسؤولیت کیفرى بین المللى»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، ش15، 1373.
23. نقوی،‌ على محمد، الاسلام والقومیة، ترجمة حسین رفعتی، تهران: منظمة الاعلام الاسلامی، 1404ق.
  • تاریخ دریافت: 30 شهریور 1394
  • تاریخ بازنگری: 17 فروردین 1395
  • تاریخ پذیرش: 17 فروردین 1395