دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

امر به معروف و نهی از منکر عامل افزایش قدرت و امنیت در جامعه دینی.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه و عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

اقتدار، توانمندی، امنیت و مصونیت از ارکان بقا و استمرار نظام سیاسی است که در ایجاد و حفظ آن، عوامل مختلفی دخیل‌اند. این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی در پی پاسخ‎گویی به این پرسش است که امر به معروف و نهی از منکر چه نقشی در قدرت و امنیت در جامعه دینی ایفا می‌کند. یافته‌های تحقیق بیان‌گر آن است که امر به معروف و نهی از منکر با ایفای نقش در مواجهه با تهاجم دشمنان که مبانی فرهنگی جامعه اسلامی را مورد هجمه قرار می‌دهند، یکی از مبانی و پایه‌های قدرت نرم نظام سیاسی در جامعه اسلامی را شکل ‌می‌دهد. با امر به معروف و نهی از منکر، جامعه اسلامی، زنده، هوشیار، آسیب‌ناپذیر، پرامید، آماده مقاومت، آماده ضربه‌زدن، به ‌صورت یک موجود زنده مقاوم خواهد بود؛ در پرتو اجرای دقیق و گسترده امر به معروف و نهی از منکر در همه ابعاد زندگی انسان، با بهره‌گیری از شیوه‌های درست، می‌توان ناب‌ترین نوع قدرت و امنیت نرم را شاهد بود و از مزایای بی‌شمار آن بهره‌مند شد. با توجه به کارآمدی فریضه امر به معروف و نهی از منکر، اگر جامعه دینی و حکومت اسلامی بخواهد از خطرات و آسیب‌های اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی (که زوال تمدن‌ها را به‌دنبال‌ دارد) مصون و محفوظ بماند، باید در راستای گسترش فرهنگ این فریضه و نهادینه‌کردن آن در همه ابعاد اجتماع تلاش و برنامه ریزی نماید.    

کلیدواژه‌ها


1.    قرآن کریم.
2.    نهج البلاغه.
3.    آرون، ریمون، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چ2، 1370.
4.    ابن منظور، محمد، لسان العرب، تصحیح أمین محمد عبدالوهاب و محمدالصادق العبیدی، ج9و14، بیروت: دار احیاء التراث الإسلامی، مؤسسة التاریخ العربی، 1414ق. 
5.    امام خمینی، سیدروح‌الله، تحریر الوسیله، ج2، قم: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;، 1379(الف).
6.    امام خمینی، سیدروح‌الله، صحیفه نور، ج13، تهران: انتشارات طبع و نشر، 1379(ب).
7.    برژینسکی، زبیگنیو، در جست‌وجوی امنیت ملی، ترجمه ابراهیم خلیلی، تهران: نشر سفیر، 1369.
8.    بهشتی، محمد، بایدها و نبایدهای امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه قرآن، تهران: بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های شهید آیةالله دکتر بهشتی، 1396.
9.    پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحة، تهران: دنیای دانش، چ4، 1382.
10.    جرالخلیل، فرهنگ لغت لاروس، مترجم: سیدحمید طیبیان، ج1، تهران: امیرکبیر، چ6، 1375.
11.    جهان‌بین، فرزاد و امامی، اعظم، «سرمایه اجتماعی حلقه ارتباطی قدرت نرم، امنیت نرم، تهدید نرم»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، ش10، بهار و تابستان 1393.
12.    حر عاملی، محمدبن‌الحسن، الفصول المهمة فی أصول الأئمة ـ تکملة الوسائل، ج11و16، قم: مؤسسه معارف اسلامی امام رضا7، 1409ق.
13.    حرانى، حسن بن على،‏ تحف العقول، محقق: على‌اکبر غفاری، قم: انتشارات جامعه مدرسین‏، 1363.
14.    ‌خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار با علما و روحانیون، 7/5/1371.
15.    خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار با مسؤولان و کارگزاران نظام، 19/4/1379.
16.    خوش‌فر، غلامرضا، «نقش امنیت در تحقق قانون‌گرایی در جامعه»، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش144-143، مرداد و شهریور 1378.
17.    دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج40، تهران: چاپ سیروس، 1339.
18.    ذوالفقاری، حسین و عصاریان‌نژاد، حسین، «روی‌کرد امنیت داخلی در مقابله با تهدید نرم»، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، ش39، 1389.
19.    راسل، برتراند، قدرت، ترجمه نجف دریابندری، تهران: انتشارات خوارزمی، چ2، 1367.
20.    رنجبر، مقصود، ملاحظات امنیتی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ‌ایران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1378.
21.    روشندل، جلیل، امنیت ملی و نظام بین‌المللی، تهران: سمت، 1388.
22.    سلمان خاکسار، عبدالحمید، حکومت، فرد و امنیت، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، 1389.
23.    شیخ طوسی، محمد بن الحسن، تهذیب الأحکام، تحقیق سیدحسن الموسوی الخرسان، ج6، قم: دارالکتب الاسلامیة، چ4، 1407ق.
24.    طباطبایی، مصطفی، فرهنگ نوین عربی به فارسی، تهران: اسلامیه، 1366.
25.    عالم، عبدالرحمن، بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی، 1383.
26.    عمید زنجانی، عباسعلی، مبانی اندیشه اسلام، تهران: سازمان انتشارات پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1375.
27.    فیّومی، احمد بن محمد بن علی، المصباح المنیر، ج1، قم: دارالهجرة، چ2، 1414ق.
28.    قدسی، امیر، «جایگاه سرمایه اجتماعی در بازتولید قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد دفاعی، ش30، 1389.
29.    قزوینی، غنی، دیوان حافظ، به کوشش مصطفی خدادادی، تهران: خجسته، 1377.
30.    کلینى، محمدبن‌یعقوب،‏ الکافی، محقق/ مصحح: على‌اکبر غفاری و محمد آخوندى، ج1، 2و5، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چ4، 1407ق.
31.    کوک، مایکل،  امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی،  مترجم احمد نمایی، ج1، مشهد مقدس: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1384. 
32.    گروه مطالعاتی دانشکده امنیت ملی، تهدید نرم و راهبردهای مقابله، تهران: انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی، 1388.
33.    مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج42، 79و97، بیروت: مؤسسة الوفاء، چ2، 1403ق. 
34.    مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری، مبانی حکمی و سیاست عملی دولت نهم در روابط بین‌الملل، تهران: مرکز استراتژیک ریاست جمهوری، 1388.
35.    مصباح یزدی، محمدتقی، آذرخش کربلا، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، 1391.
36.    مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج10و17، تهران: انتشارات صدرا، 1386.
37.    مظلوم، علی، «امنیت و امنیت ملی»، مجله حصون، ش19، بهار1386.
38.    معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، ج1، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1375. 
39.    مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج3، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1374.
40.    مهری، عباس، «بررسی مفهوم امنیت ملی و تأثیر آن در توسعه پایدار»، فصلنامه مطالعات دفاعی ـ استراتژیک دانشگاه عالی دفاع ملی، ش15، زمستان1381.
41.    ورام بن ‌أبی فراس، مسعود بن عیسى‏، مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام، مترجم محمدرضا عطایى، ج2، مشهد مقدس: بنیاد پژوهش‌هاى اسلامى آستان قدس رضوى‏7، 1369.