1
دانشگاه پردیس فارابی (دانشگاه تهران) پژوهشگر پژوهشکده شورای نگهبان
2
دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران (پردیس فارابی)
چکیده
یکی از بنیانهای حکومت اسلامی، مشروعیت قوانین و نظام حقوقی آن حکومت است. قوانین جامعه نیز زمانی مشروع است که حداقل مغایرتی با احکام شرعی نداشته باشد و این فقها هستند که احکام شرعی را در قالب فتاوای فقهی از ادله شرعی استنباط میکنند. بنابراین، قانونی مشروع است که مغایرتی با این فتاوا نداشته باشد، ولی فتاوای فقها در موضوع واحد می تواند متفاوت باشد. حال این سؤال مطرح است که کدام یک از این فتاوا، در قانونگذاری معیار است؟ این نوشتار با تمسک به روش توصیفی ـ تحلیلی بر این عقیده است که بسیاری از احتمالاتی که در حوزه فتوای معیار مطرح میشود، دچار خلط مبحث شدهاند؛ بهگونهای که فقه فردمحور را بستر بحث خود قرار دادهاند؛ در صورتی که به انگاره این نوشتار، فقه جامعهمحور باید بستر بازشناسی فتوای معیار قرار بگیرد. در همین راستا این نوشتار میکوشد تا با بیان مؤلفههای فقه جامعهمحور، آن را بستر اصلی استنباط فتوای معیار معرفی کند. همچنین به این مطلب اشاره دارد که هیچ فتوایی به طور انحصاری نمیتواند به عنوان معیار در قانونگذاری مطرح شود و تنها فتوایی معیار است که برآمده از فقه جامعهمحور بوده و سه ویژگی منسجمبودن با دیگر فتاوا، توانایی حل معضلات و مطابقت با مقاصد شریعت را دارا باشد.
رجائی, مهدی, & ارسطا, محمد جواد. (1400). فقه جامعه محور، بستر بازشناسی فتوای معیار در قانون گذاری. فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 26(2), 23-46.
MLA
مهدی رجائی; محمد جواد ارسطا. "فقه جامعه محور، بستر بازشناسی فتوای معیار در قانون گذاری". فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 26, 2, 1400, 23-46.
HARVARD
رجائی, مهدی, ارسطا, محمد جواد. (1400). 'فقه جامعه محور، بستر بازشناسی فتوای معیار در قانون گذاری', فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 26(2), pp. 23-46.
VANCOUVER
رجائی, مهدی, ارسطا, محمد جواد. فقه جامعه محور، بستر بازشناسی فتوای معیار در قانون گذاری. فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 1400; 26(2): 23-46.