دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

الزامات اجرای قاعده تعظیم شعائر الهی  در عرصه های حکمرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پژوهشگاه فقه نظام

2 معاون پژوهش حوزه های علمیه

چکیده

نمادها، یکی از کلیدی ترین ارکانِ فرهنگ به شمار می آیند و قوام هر جامعه به فرهنگ جاری در زیر پوست اجتماع وابسته است و در ادبیات اسلامی برای این مهم قاعده تعظیم شعائر الهی قرار داده که کارکرد بسیار وسیعی در عرصه های گوناگون اجتماعی ایفا می کند و هر زمان سخن از امور اجتماعی به میان می آید، یکی از بازی گران اصلی حکومت ها هستند و از آن‎جا که طبق ادله این قاعده مرحله از تعظیم که ترک آن موجب هتک می‎شود، بر عهده مکلفین واجب است، این حکم در عرصه‎های مختلف حکمرانی الزاماتی را ایجاب می کند، عرصه هایی هم چون وضع قوانین، اجرا و اداره کشور در ساحت های گوناگون سیاست داخلی، سیاست خارجی و روابط بین الملل و عرصه سیاست گذاری؛ در نهایت نیز بر اساس وضعیت ارگان های جمهوری اسلامی ایران پیشنهادی عملیاتی جهت تأسیس یک نهاد مستقل برای اجرای قاعده، طرح شده است.    

کلیدواژه‌ها


1.    قرآن کریم.
2.    آیین‌نامه نحوه بررسی و تصویب طرح‌های توسعه و عمران محلی، ناحیه‌ای، منطقه‌ای، ملی و...:  https://www.mrud.ir  
3.    اسناد بالادستی: https://www.yjc.ir
4.    ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج2و3، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق. 
5.    ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج12، بیروت: دار صادر، چ 3، 1414ق. 
6.    اراکی، شیخ محسن، فقه الشعائر الاسلامیة، قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1439ق.
7.    اشتهاردى، على‌پناه، مدارک العروة «للإشتهاردی»، ج3، تهران: دارالأسوة للطباعة والنشر، 1417ق.
8.    السند، محمدالسند، الشعائر الحسنیة بین الاصالة و التجدد، کربلای معلاء، العتبة الحسنیة المقدسة، 1432ق.
9.    امام خمینی‌، سیدروح‌الله، توضیح المسائل (محشّى ـ امام خمینى)، ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ8، 1424ق.
10.    امام خمینی‌، سیدروح‌الله، کتاب البیع (للإمام الخمینی)، ج2، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى1، 1421ق.
11.    امام خمینی‌، سیدروح‌الله، ولایت فقیه، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار الإمام الخمینی1، دفتر قم، 1392. 
12.    انصارى، مرتضى بن محمدامین، فرائد الأصول، قم: مجمع الفکر الاسلامی چ9، 1428ق.
13.    بجنوردى، سیدحسن بن آقابزرگ موسوى، القواعد الفقهیة، ج5، قم: نشر الهادی، 1419ق.
14.    بحرالعلوم بروجردى، سیدمهدى، الفوائد الرجالیة (للسید بحرالعلوم)، ج2، تهران: مکتبة الصادق7، 1405ق.
15.    بحرانى، آل عصفر، یوسف بن احمد بن ابراهیم، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1405ق.
16.    بحرانى، محمدسند، الشهادة الثالثة، بی‌تا.
17.    تبریزى، میرزاجواد، دروس فی مسائل علم الأصول، ج2، قم: دارالصدیقة الشهیدة3، چ2، 1387.
18.    جعفریان، رسول، رسائل حجابیه، ج1، قم: دلیل ما، 1380.
19.    جمیل صلیبا، المعجم الفلسفى‏، ج1، بیروت: الشرکة العالمیة للکتاب، 1414ق.
20.    جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، ج2و5، بیروت: دارالعلم للملایین، 1376ق.
21.    حکیم، سیدمحسن، حقائق الأصول، ج2، قم: چ5، 1408ق.
22.    حکیم، سیدمحمدسعید، مصباح المنهاج ـ کتاب الطهارة، ج3، قم: مؤسسة المنار، بی‎تا.
23.    حلّى، مقداد بن عبداللّه سیورى، نضد القواعد الفقهیة على مذهب الإمامیة، قم: انتشارات کتابخانه آیةالله مرعشى نجفى;، 1403ق.
24.    حلّى، نجم‌الدین جعفر بن زهدرى، إیضاح ترددات الشرائع، ج1، قم: انتشارات کتابخانه آیةالله مرعشى نجفى;، چ2، 1428ق.
25.    خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در ابتدای درس خارج فقه در باره پیاده‌روی اربعین، 9/9/1394.
26.    خویى، سیدابوالقاسم، فقه الشیعة ـ کتاب الطهارة، ج6، مؤسسه آفاق، چ3، 1418ق(الف).
27.    خویى، سیدابوالقاسم، محاضرات فی أصول الفقه، ج2و4، قم: طبع دارالهادی، چ4، 1417ق.
28.    خویی، سیدابوالقاسم، التنقیح فی شرح العروة الوثقى، تحت اشراف آقاى لطفى، ج2، قم: بی‌نا، 1418ق(ب).
29.    خویی، سیدابوالقاسم، ‌صراط النجاة «المحشّى»، ج2، قم: مکتب نشر المنتخب‌، 1416ق.
30.    روحانى، محمد، منتقى الأصول، ج1، قم: دفتر آیةالله سیدمحمد حسینی روحانی،‏ 1413ق.
31.    سبحانى، جعفر، الموجز فی أصول الفقه، قم: مؤسسة الامام صادق7، چ14، 1387.
32.    سبزوارى، سیدعبدالأعلى، مهذّب الأحکام (للسبزواری)، ج4و30، قم: مؤسسة المنار ـ دفتر حضرت آیةالله، چ4، 1413ق.
33.    سیفی مازندرانى، علی‌اکبر، مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیة الأساسیة، ج1، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1425ق.
34.    طباطبایى، سیدمحمدحسین، المیزان فى تفسیر القرآن، ج5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم، چ5، 1417ق.
35.    فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج1، قم: نشر هجرت، چ2، 1410ق.
36.    فولادی، محمد و حسن‌پور، مریم، «نقش نماد و نمادگرایی در زندگی بشر؛ تحلیلی جامعه‎شناختی»، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال ششم، ش4، پیاپی24، پاییز 1394.
37.    فیروزآبادى، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ج2و4، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1415ق.
38.    فیومى، احمد بن محمد مقرى، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دارالرضی، بی‌تا.‍
39.    قانون ایجاد شهرهای جدید: https://www.mrud.ir
40.    قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
41.    قانون مجازات اسلامی: rc.majlis.ir
42.    کاظمی، فاضل، جواد بن سعد اسدى، مسالک الأفهام إلى آیات الأحکام، ج2، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
43.    کلینى، ابوجعفر، محمد بن یعقوب، الکافی (ط ـ الإسلامیة)، ج4، تهران: دارالکتب الإسلامیة، چ4، 1407ق.
44.    گلپایگانى، سیدمحمدرضا، الدر المنضود فی أحکام الحدود، ج1، قم: دارالقرآن الکریم، 1412ق.
45.    گلپایگانى، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل (للگلپایگانی)، ج1، قم: دارالقرآن الکریم، چ2، 1409ق.
46.    مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى، بحار الأنوار، ج83، بیروت: مؤسسة الطبع والنشر، 1410ق. 
47.    مدنى، على‌خان بن احمد، الطراز الأول والکناز لما علیه من لغة العرب المعول، ج8، مشهد مقدس: مؤسسة آل البیت: لاحیاء التراث، 1384.
48.    مراغى، سیدمیرعبدالفتاح بن على حسینى، العناوین الفقهیة، ج1، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق.
49.    مغربى، ابوحنیفه، نعمان بن محمد تمیمى، دعائم الإسلام، ج2، مؤسسه آل البیت:، چ2، 1385ق.
50.    نجفى، محمدحسن، جواهرالکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج3، 6، 19، 20، 21و22، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چ7، 1404ق.
51.    نراقى، مولى احمد بن محمدمهدى، عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، 1417ق.
52.    هاشمی شاهرودى، سیدمحمود، جمعى از پژوهشگران، زیر نظر سیدمحمود هاشمى شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت:، ج4، قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت:، 1426ق.