دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

کاربست مذاکره در دیپلماسی کشور اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی

چکیده

مذاکره، به عنوان مهمترین و مؤثرترین ابزار دیپلماسی، نقش بی‌بدیلی در تأمین اهداف سیاست خارجی کشورها ایفاء می‌کند. اسلام نیز که در پی تحقق صلح و امنیت جهانی بر پایه ارزش های متعالی الهی است، بر مشروعیت مذاکره کشور اسلامی با سایر دولت ها صحه گذاشته است. از جمله مباحث حائز اهمیت در مسألة مذاکره، کارکردهای مذاکره در تحقق اهداف سیاست خارجی کشور اسلامی است. در این پژوهش تلاش گردیده تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع معتبر و اصیل اسلامی، نشان داده شود که حکومت اسلامی می تواند از طریق مذاکره زمینه‌ساز تحقق اهداف متعالی‌ای همچون تحقق آرمان های جهانی اسلام، هدایت، اتحاد، تثبیت امنیت، صلح و همزیستی مسالمت‌آمیز، رفع اختلافات، حفظ نظام، ثبات نظام بین‌الملل، انعقاد معاهدات و تضعیف جبهة طاغوت گردد.

کلیدواژه‌ها


1. قرآن کریم.
2. ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن خلدون، ج2، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بی‎تا.
3. ابن شهرآشوب، ابوجعفرمحمدبن علی، مناقب آل أبی طالب، ج1، بی‎جا: بی‎نا، 1376ق.
4. احمدى میانجى، على، مکاتیب الرسول9، ج2، قم: دار الحدیث، 1419ق.
5. احمدی، محمدقاسم، روابط خارجی در حکومت نبوی، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، 1390.
6. اردبیلى، احمدبن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج12، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1403ق.
7. اصفهانی، محمدبن الحسن بن محمد، کشف اللثام، ج2، قم: مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، 1405ق.
8. بجنوردى، سیدمحمدحسین، القواعد الفقهیة، تحقیق: مهدی مهریزی و محمدحسین دراینی، ج1، قم: نشر الهادی، 1419ق.
9. بحر العلوم، محمدبن محمدتقى، بلغة الفقیه، ج3، تهران: منشورات مکتبة الصادق، 1403ق.
10. تابعی، محمد، السفارات فی الاسلام، القاهرة: مکتبة مدبولی، بی‎تا.
11. ثعالبی المالکی، عبدالرحمن بن محمد، الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، ج4، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1418ق.
12. جوادی آملی، عبدالله، روابط بین‌الملل در اسلام، قم: اسراء، 1388.
13. حر عاملی، محمدبن الحسن، وسائل الشیعة، تحقیق: عبدالرحیم ربانی شیرازی، ج5، 25و26، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، بی‎تا.
14. حسینی حائری، سیدکاظم، الکفاح المسلح فی الاسلام، بی‎جا: انتشارات الرسول المصطفی9، بی‎تا.
15. حمیدالله، محمد، سلوک بین المللی دولت اسلامی، ترجمه و تحقیق: سیدمصطفی محقق داماد، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، 1383.
16. دیک، محمودابراهیم، المعاهدات فی الشریعة الاسلامیة و القانون الدولی العام، بی‎جا: المکتبة الوطنیة، 1418ق.
17. راست، بروس و استار، هاروی، سیاست جهانی، محدودیت ها و فرصت های انتخاب، ترجمة علی امیدی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه، 1381.
18. زبیدی، محمدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج5، بیروت: المکتبة الحیاة، بی‎تا.
19. زحیلی، وهبه، المفاوضات فی الاسلام، دمشق: دار المکتبی، 1417ق.
20. سیفى مازندرانى، علی اکبر، مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیة الأساسیة، ج1، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1425ق.
21. شبان‌نیا، قاسم، آثار جهاد در روابط بین الملل، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، 1385.
22. شوکانی، محمدبن علی بن محمد، فتح القدیر، ج3، بی‎جا: عالم الکتاب، بی‎تا.
23. صبری مقلد، اسماعیل، العلاقات السیاسیة الدولیة، کویت: مطبوعات جامعة الکویت، 1984م.
24. صدوق، ابوجعفرمحمدبن علی، عیون أخبار الرضا7، تحقیق: شیخ حسین الاعلمی، ج1، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، 1404ق.
25. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج4و14، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، 1417ق.
26. طبری، محمدبن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، ج9، بیروت: دارالفکر، 1415ق.
27. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق: السید احمد الحسینی، ج3، بی‎جا: مکتب نشر الثقافة الاسلامیة، 1408ق.
28. عاملی، سیدمحمد، مدارک الأحکام، ج5، بی جا: مؤسسة آل البیت:، 1410ق.
29. عبد الونیس شتا، احمد و دیگران، الاصول العامة للعلاقات الدولیة فی الاسلام وقت السلم، تحت اشراف نادیة محمودمصطفی، القاهره: المعهد العالمی للفکر الاسلامی، 1417ق.
30. عبدالقوی الغفاری، علی، الدبلوماسیة القدیمة و المعاصرة، دمشق: دارالاوائل، 2002م.
31. عظیمی شوشتری، عباسعلی، حقوق قراردادهای بین المللی در اسلام، قم: بوستان کتاب، 1378.
32. عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی،حقوق تعهدات بین المللی و دیپلماسی در اسلام، تهران: سمت، 1379.
33. فتلاوی، سهیل حسین، العلاقات الدولیة الاسلامیة (دراسة مقارنة فی القانون الدولی العام)، عمان: دار الثقافة للنشر و التوزیع، 1435ق.
34. قاسمی، فرهاد، دیپلماسی و روابط بین الملل، تهران: نشر میزان، 1386.
35. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تحقیق: علی اکبر غفاری، ج5، بی‎جا: دارالکتب الاسلامیة، 1367.
36. کتانی، محمدعبدالحی، نظام الحکومة النبویة المسمی التراتیب الاداریة، ج1، بیروت: شرکة دار الأرقم بن ابی الأرقم، بی‌تا.
37. مدنی، سیدجلال الدین، مبانی و کلیات علوم سیاسی، ج1، تهران: بی‎نا، 1372.
38. مفید، محمدبن نعمان، الاختصاص، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم: جامعة المدرسین فی الحوزة العلمیة، بی‎تا.
39. مکارم شیرازى، ناصر، القواعد الفقهیة، ج1، قم: مدرسه امام امیرالمؤمنین7، 1411ق.
40. منتظری مقدم، حامد، بررسی تاریخی صلح های پیامبر، قم: مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، 1383.
41. نوری، میرزاحسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج8، بی جا: مؤسسة آل البیت: لإحیاء التراث، 1409ق.