دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

بررسی مبانی و اصول تصدی مناصب سیاسی ـ اجتماعی زنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب، رشته مطالعات و تحقیقات زنان، گرایش اسلام و حقوق زن.

چکیده

داوری در خصوص حقوق زنان در همه ابعاد و از جمله تصدی مناصب سیاسی ـ اجتماعی مبتنی بر درک درست از مؤلفه‎های زیادی از قبیل مبانی، اصول و دلایل فقهی و حقوقی اثبات‎کننده یا منع‎کننده و بررسی آنها می‎باشد. در زمینه دلایل فقهی و موازین حقوقی این مسأله، کتاب‎ها و مقالات زیادی منتشر شده، ولی از منظر مبانی و اصول، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یافته‎های این مقاله گویای آن است که با توجه به مبانی هستی‎شناختی، انسان‎شناختی و اصول محوری تعیین‎کننده حقوق و تکالیف، هرچند واقعیت تمایزهای حقوقی در حوزه حقوق خانواده میان زن و مرد قابل انکار نیست، اما تسری این تمایزات به مناصب سیاسی ـ اجتماعی نیاز به دلایل خاص دارد و نمی‎توان مطابق مبانی و اصول پذیرفته‎شده، محدودیت تصدی مناصب را در صورت رعایت ملاحظات شرعی، برای همه زنان در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها


1. قرآن کریم.
2. نهج البلاغه.
3. آصفی، محمدمهدی، «زن و ولایت سیاسی و قضایی، مجله فقه اهل بیت:، ش42، سال1384.
4. ابن فارس، أحمدبن‎فارس‏، معجم مقایس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی‏، 1404ق.
5. ابن منظور، ابوالفضل، جمال‎الدین، محمدبن‎مکرم، لسان العرب، ج12، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع ـ دار صادر، 1414ق.
6. جوادی آملی، عبدالله، کرامت در قرآن، قم: مرکز نشر فرهنگی رجاء، 1366.
7. جوان آراسته، حسین، حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام، قم: دفتر نشر معارف، 1384.
8. حرّانى، حسن‎بن‎على‎بن‎حسین، تحف العقول عن آل الرسول، تهران: اسلامیه، 1402ق.
9. حر عاملى، محمدبن‎حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، ج9و14، قم: مؤسسة آل البیت:، 1409ق.
10. زیبایی‎نژاد، محمدرضا و سبحانی، محمدتقی، درآمدی بر نظام شخصیت زن در اسلام، قم: نشر هاجر، 1379.
11. راغب اصفهانى، حسین‎بن‎محمد، مفردات راغب، بیروت ـ دمشق‏: دار القلم ـ الدار الشامیة، 1412ق‏.
12. علاسوند، فریبا، زن در اسلام، ج1، قم: نشر هاجر، 1391.
13. فراهیدی، ابی‎عبدالرحمن‎خلیل‎بن‎احمد، العین، ج5، قم: نشر هجرت، 1409ق.
14. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
15. قرشى، سیدعلى‎اکبر، قاموس قرآن، ج6، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1412ق.
16. گواهی، زهرا، سیماى زن در آیینه فقه شیعه، تهران: سازمان تبلیغات اسلامى، 1369.
17. مطهری، مرتضی، زن و مسائل قضایی و سیاسی، تهران: صدرا، 1391.
18. -----------، مجموعه ‏آثار، ج‏19، تهران: صدرا، چ2، 1379.
19. -----------، مجموعه ‏آثار، ج‏1، تهران: صدرا، بی‎تا.
20. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج2، تهران: دارالکتب الاسلامیة، 1366.
21. موحّد، محمدعلى، در هواى حق و عدالت (از حقوق طبیعى تا حقوق بشر)، تهران: نشر کارنامه، 1381.
22. مهریزی، مهدی، شخصیت و حقوق زن در اسلام، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1382.