دانشآموخته حوزه علمیه قم و دکترای علوم سیاسی و پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
چکیده
آیه اولوالامر(نساء(4): 59) از راهبردیترین آیات قرآن است که امکان تفسیر موضوعی ـ اجتهادی آن در راستای بسط عرصه سیاست دین شناخت وجود دارد. دو رهیافت در میان عالمان و تفاسیر شیعی نسبت به تفسیر آن به چشم میآید: تفسیر نخست که قدمت و غلبه بیشتری دارد، با استدلال به اطلاق اطاعت اولوالامر معتقد به انحصار آن به معصومان است. رهیافت دیگر که مقاله درصدد تقویت آن است، نگرش نخست را ناظر به تقابل تاریخی مفسران عامه و خاصه دانسته و از امکان عمومیت آیه نسبت به حاکمان شرعی عادل از دیدگاه شیعه سخن میگوید. از این منظر روایات وارده نسبت به ائمه بیانگر مصادیق تام و تمام آن است و عمومیت آن را نسبت به منصوبان رسول و معصوم نفی نمیکنند. همچنین در تفسیر آیه 83 سوره نساء که بسیار شبیه و همافق آیه 59 نساء است، اکثر مفسران از آن انحصار اولوالامر به معصومان را برداشت نکردهاند؛ در حالی که متناظر با آیه 59 نساء است. این دلایل به همراه دلایل نقضی و حلی دیگر که در مقاله آمده است، میتواند به تحکیم رهیافت دوم بینجامد. البته ورود غیر معصوم به عنوان اولوالامر به معنای اطلاق اطاعت از حکومتهای شرعی غیر معصوم تلقی نمیشود.
آقاجانی, علی. (1396). تأملی در صورتبندی دلالتهای سیاسی آیه«اولوالامر» با تأکید بر تفاسیر معاصر شیعه. فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 22(2), 83-104.
MLA
علی آقاجانی. "تأملی در صورتبندی دلالتهای سیاسی آیه«اولوالامر» با تأکید بر تفاسیر معاصر شیعه". فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 22, 2, 1396, 83-104.
HARVARD
آقاجانی, علی. (1396). 'تأملی در صورتبندی دلالتهای سیاسی آیه«اولوالامر» با تأکید بر تفاسیر معاصر شیعه', فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 22(2), pp. 83-104.
VANCOUVER
آقاجانی, علی. تأملی در صورتبندی دلالتهای سیاسی آیه«اولوالامر» با تأکید بر تفاسیر معاصر شیعه. فصلنامه علمی - پژوهشی حکومت اسلامی, 1396; 22(2): 83-104.