دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

فلسفه سیاسی و بسط تفکر توحیدی در صنعت تمدن اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه قم، دکتری فلسفه سیاسی اسلامی از موسسه امام خمینی و عضو شورای علمی گروه فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

جامعنگری فیلسوفان سیاسی اسلامی موجب اهتمام ایشان به طراحی نظام‌های کلان در حوزه نرم‌افزار و ترسیم نظام‌های کاربردی در ساحت سخت‌افزار تمدنی است. نکته پر اهمیت در این میان آن است که در فلسفه سیاسی اسلامی، نظام‌های اجتماعی، ارتباطی سیستمی و هم‌افزا با یکدیگر داشته؛ بگونه‌ای که خلل در یکی از نظام‌‌ها موجب اختلال در سایر نظام‌ها و مانع نیل به مقصود خواهد شد. از این جهت، در طراحی نظام‌های کلان و کاربردی به ترکیب دانش و بینش بصورت ترکیب اتحادی و نه انضمامی توجه وافر شده است. بر این اساس، تراوش نظام‌های کلان و کاربردی در اندیشه فیلسوفان و متفکران اسلامی ارتباطی قریب با مبانی تفکر اسلامی داشته و توحید، اساسی‌ترین مبنا در طراحی چنین نظام‌هایی است. این مقاله در صدد تبیین ماهیت صنعت در حوزه تمدن اسلامی بر اساس متون فلسفه سیاسی و ظرفیت صنعت برای بسط تفکر توحیدمحور به‌ عنوان پایه‌ای‌ترین ارزش در فلسفه سیاسی و حوزه تمدن اسلامی است.
 

کلیدواژه‌ها


1. ابن سینا، حسین بن عبدالله، الإشارات و التنبیهات، با شرح خواجه نصیر الدین طوسی و قطب الدین رازی، محقق: کریم فیضی، ج1، قم:‌ مطبوعات دینی، 1383.
2. اخوان الصفا، رسائل إخوان الصفاء و خلّان الوفاء، ج1، بیروت: دار صادر، 1999م.
3. پیسی، آرنولد، تکنولوژی در تمدن جهان، ترجمه فریدون بدره‎ای، تهران: فرزان، 1376.
4. جوادی آملی، عبدالله، اسلام و محیط زیست، تحقیق و تنظیم: عباس رحیمیان محقق، قم: نشر اسراء، 1386(الف).
5. -------------، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، تحقیق و تنظیم: احمد واعظی، قم اسراء، 1386(ب).
6. -------------، تفسیر انسان به انسان، تحقیق و تنظیم: محمدحسین الهی‌زاده، قم: اسراء، چ6، 1390.
7. -------------، پیام به همایش تمدن نوین اسلامی، (www.Portal.esra.ir)، 1394.
8. جیهامی، جیرار، موسوعة مصطلحات ابن رشد الفیلسوف، بیروت، مکتبة لبنان، ناشرون، 2000م.
9. خسروپناه، عبدالحسین، فلسفه فلسفه اسلامی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1387.
10. خوارزمی، محمدبن احمد بن یوسف الکاتب، مفاتیح العلوم، بیروت: دارالمناهل، 1428ق.
11. داوری اردکانی، رضا، تمدن و تفکر غربی، تهران: نشر ساقی، 1380.
12. --------------، درباره علم، تهران: هرمس، 1379.
13. --------------، درباره غرب، ویراست دوم، تهران: هرمس، 1386.
14. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج10، تهران: ‌دانشگاه تهران، 1377.
15. رحیمی، غلامحسین، «فارابی علم حیل و فلسفه فناوری»، قاسم پورحسن زیر نظر سید محمد خامنه‌ای، فارابی و تأسیس فلسفه اسلامی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1391.
16. طاهرزاده، اصغر، گزینش تکنولوژی از دریچه‌ بینش توحیدی، اصفهان: لب ‌المیزان، 1387.
17. طباطبایى، سید محمد حسین‏،‏ المیزان فى تفسیر القرآن، ج19، قم: ‏دفتر انتشارات اسلامى، 1417ق.
18. فارابی، ابونصر، احصاء العلوم، قدم له و علق علیه و شرحه الدکتور علی بو ملحم، بیروت: دار الهلال، 1421ق.
19. ---------، تحصیل السعادة، قدم له و علق علیه و شرحه الدکتور علی بوملحم، بیروت: دارالهلال، 1995م.
20. گنون، رنه، بحران دنیای متجدد، ترجمه ضیاء‌الدین دهشیری، تهران: امیرکبیر، 1378.
21. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج32، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چ2، 1403ق.
22. معین، محمد، فرهنگ فارسی، تهران: امیرکبیر، 1380.
23. مهدیزاده، حسین، بینش تمدنی: منظومه اعتقادات اجتماعی، سید محمدمهدی میرباقری، قم: فرهنگستان علوم اسلامی، 1393.
24. نصر، سیدحسین، نیاز به علم مقدس، ترجمه حسن میانداری، قم: مؤسسه فرهنگی طه، 1378.