دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری juمدیرمسئول سید ابراهیم رئیسی juسردبیر سید هاشم حسینی بوشهری juدبیر تحریریه محمدعلی لیالی juهیات تحریریه صادق آملی لاریجانی محسن اراکی سیدهاشم حسینی بوشهری عسگر دیرباز سیدابراهیم رئیسی محسن قمی عباس کعبی محمدعلی لیالی " />

مبانی ارزش شناختی بیانیه گام دوم انقلاب از منظر قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه معارف

2 گروه معارف. دانشگاه سیستان و بلوچستان. ایران

چکیده

پژوهش حاضر با روش تحلیلی و اکتشافی و از طریق رجوع به بیانیه گام دوم انقلاب، با هدف بررسی مبانی ارزش شناختی آن از منظر قرآن کریم صورت پذیرفته است. آن چه در این تلاش حاصل شد، نشان می دهد بیانیه گام دوم انقلاب در همه  عناصر خود خاست گاهی قرآنی و بنیانی ارزشی دارد. بیانیه بر ارزش‌هایی تأکید دارد که از یک سو نسبی ناپذیر هستند و از سوی دیگر، عنصر مدرَّج بودن را دارا می باشند. به علاوه توسعه و پیشرفت انقلاب اسلامی بر این مبنا استوار شده است که در هنگام تزاحم ارزش های مادی و معنوی، مصالح معنوی در سطح ملی و فراملی  مقدم می‌شود. هم‌چنین در این بیانیه می‌توان بر این مبنای ارزشی که کمال حقیقی اختیاری است و جبرناپذیر می‌باشد، دست یافت، در عین حال، بر این نکته که تشکیل حکومت اسلامی به مثابه ضرورت تحقق کمال حقیقی مطرح است، عنایت شده است که لازمه این ضرورت، فراهم‌آوردن بسترهای لازم جهت نیل به سمت کمال حقیقی است. از دیگر مبانی ارزش‌شناختی کشف‌شده در این بررسی، می‌توان به توجه به عقلانیت به مثابه راه تمییز ارزش-ها و مطرح‌بودن عدالت به مثابه اصیل‌ترین ارزش اجتماعی اشاره نمود.    

کلیدواژه‌ها


1.    قرآن کریم.
2.    اسکافی، محمدبن همام بن سهیل، التمحیص، قم: مدرسة الامام المهدی(عج)، 1404ق.
3.    امام خمینی، سیدروح‌الله، صحیفۀ نور، ج17، تهران: مرکز نشر آثار امام خمینی;، 1386.
4.    جعفری‌پناه، مهدی و میرعلی، محمدعلی، «نقش خودسازی در تحقق صلح عادلانه با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب»، سیاست متعالیه، ش29، 1399.
5.    جمشیدی، محمدحسین، نظریه عدالت از دیدگاه فارابی، شهیدصدر و امام خمینی4، تهران: پژوهشگاه امام خمینی;، 1380.
6.    جوادی آملی، عبدالله، اخلاق کارگزاران در حکومت اسلامی، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجا، 1396.
7.    جوادی آملی، عبدالله، تفسیر انسان به انسان، قم: اسراء، 1389.
8.    جوادی آملی، عبدالله، حیات حقیقی انسان در قرآن، قم: اسراء، 1390(الف).
9.    جوادی آملی، عبدالله، فطرت در قرآن، قم: اسراء، 1392.
10.    جوادی آملی، عبدالله، نسبت دین و دنیا، قم: اسراء، چ5، 1390(ب).
11.    حرانی، حسن بن شعبه، تحف العقول، قم: جامعه مدرسین، 1404ق.
12.    خامنه‌ای، سیدعلی، بیانیه گام دوم، 1397، در:  http://www.farsi.khamenei.ir 
13.    خامنه‌ای، سیدعلی، نظام‌سازی، 1390، در: http://www.farsi.khamenei.ir/ news- content?id=17222 
14.    خمینی، سیدمصطفی، تفسیرالقرآن الکریم، ج4، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;، 1418ق.
15.    خوانساری، جمال‌الدین محمد، شرح غررالحکم و دررالکلم، ج4، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1366.
16.    رهنمایی، سیداحمد، «ماندگاری بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی مبتنی بر مبانی فطری و کلامی»، اندیشه نوین اسلامی، ش61، 1399.
17.    رهنمایی، سیداحمد، درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ2، 1388.
18.    شریفی، احمدحسین، مبانی علوم انسانی، تهران: مرکز پژوهش‌های علوم انسانی صدرا، چ2، 1394.
19.    شهریاری، روح‌الله و نجفی، حسن، «هویت حقیقی انسان در اندیشه انسان‌شناختی جوادی آملی»، انسان‌پژوهی دینی، ش44، 1399.
20.    طباطبایی، سیدمحمدحسین، بررسی‌های اسلامی، به کوشش سیدهادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب، 1387.
21.    طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه المیزان فی تفسیرالقرآن، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی‎ همدانی، ج2و17، قم: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبایی، 1364.
22.    طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی‌ همدانی، ج3، 4و16، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ29، 1389.
23.    طیّب، سیدعبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج1، تهران: اسلام، 1378.
24.    فتحعلی، محمود؛ مصباح، مجتبی و یوسفیان، حسن، فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، زیر نظر آیةالله مصباح یزدی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ2، 1391.
25.    کریمی، مصطفی، «مرحله مطالعه اکتشافی در نظریه‌پردازی قرآنی»، ماهنامه معرفت، ش197، 1393. 
26.    کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، کافی، مصحح: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، ج2، تهران: دارالکتب الاسلامیة، 1404ق.
27.    لیثی واسطی، علی‌بن‌محمد، عیون الحکم والمواعظ، مصحح: حسین حسینی بیرجندی، قم: دارالحدیث، 1376.
28.    مصباح یزدی، محمدتقی، اخلاق در قرآن، ج3، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ5، 1394.
29.    مصباح یزدی، محمدتقی، راه و راهنماشناسی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ8، 1390.
30.    مصباح یزدی، محمدتقی، فلسفه اخلاق، تهران: نشر بین‌الملل، چ4، 1388. 
31.    مصباح یزدی، محمدتقی، کاوش‌ها و چالش‌ها، ج2، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ2، 1382.
32.    مصباح، مجتبی، بنیاد اخلاق، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، چ7، 1390.
33.    موسی‌زاده، ابراهیم، «اصول و مؤلفه‌های نظام‌سازی اسلامی با تأکید بر بیانیه گام دوم»، فصلنامه حکومت اسلامی، ش95، 1399.