واکاوی عوامل رکودآفرین و موانع اعتباری ایجاد تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

عظیمی, ابوالقاسم; حسینی, سید محمد; دشتی, محمد

واکاوی عوامل رکودآفرین و موانع اعتباری ایجاد تمدن نوین اسلامی از دیدگاه مقام معظم رهبری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

² دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ استادیار گروه تاریخ اسلام جامعه المصطفی العالمیه(ص)

چکیده

در نظریه‌ تمدن نوین اسلامی مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری، یکی از محورهای اساسی مورد تأکید در اندیشه ایشان، موانع اعتباری ایجاد تمدن نوین اسلامی است که تا کنون پژوهش مستقلی با این موضوع انجام نشده است. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی بر مبنای نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و با هدف شناسایی و ارائه راه‌کار رفع عوامل رکود در ایجاد تمدن نوین اسلامی با تکیه بر قرآن و منابع اسلامی است و به این سؤال پاسخ می‎دهد که مقام معظم رهبری برای دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی چه عواملی را به عنوان موانع اعتباری معرفی کرده است. یافته پژوهش حاضر این است که بی‌توجهی به اعتباریات هویتی و کثرت انقسامات اعتباری و نیازهای ثابت و متغیر که نتیجه آن نفوذ، وابستگی، نا امنی، خودکم‌بینی و تقلید‌‌گرایی است و نیز بی‌توجهی به نیازهای پیش از اجتماع و پس از اجتماع و بی‌توجهی به چگونگی ارتباط علوم اعتباری با واقعیت‌های اجتماعی و مواجهه با غیریت‌های تمدن نوین اسلامی در اعتبارزدایی از اصول انقلاب اسلامی، خط امام و نیز سبک زندگی اسلامی و هم‌چنین اعتبارزدایی از ضرورت مقابله با تهدیدات دشمن، از عوامل اصلی رکود در تمدن نوین اسلامی هستند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

1. قرآن کریم.
2. ابن منظور، جمال الدین، لسان العرب، ج2، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی، 1408ق.
3. امام خمینی، سیدروح‎الله، صحیفه امام، ج10، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;، 1389.
4. خامنه‎ای، سیدعلی، پایگاه اینترنتی دفتر حفظ و نشر آثار آیةالله العظمی خامنه‌ای: www.khamenei.ir.
5. تمیمی آمدی، عبدالواحد، غرر الحکم و دررالکلم، ترجمه لطیف راشدی و سعید راشدی، قم: پیام علمدار، 1389.
6. جعفری، محمد تقی، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج5، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1359.
7. جعفری، یعقوب، تاریخ اسلام از منظر قرآن، قم: دفتر نشر معارف، 1386.
8. حائری، عبدالهادی، نخستین رویارویی‌های اندیشه‌گران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1380.
9. حسنی، مجتبی و تاجه‌بند، علی‌رضا، جنگ اقتصادی‌، تهران: بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق7، 1395.
10. دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ج1، تهران: علمی و فرهنگی، 1380.
11. زرشناس، شهریار، توسعه، تهران: نشر کتاب صبح، 1380.
12. شهیدصدر، محمدباقر، سنت‌های تاریخ در قرآن، ترجمه سیدجمال‌الدین موسوی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چ3، 1381.
13. طباطبایی، سید محمدحسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج2، تهران: صدرا، 1362.
14. طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم: دارالثقافة، 1414ق.
15. لوکاس، هنری، تاریخ تمدن، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، ج1، تهران: مؤسسه کیهان، 1366.
16. مکّی، محمد کاظم، تمدن اسلامی در عصر عباسیان، ترجمه محمد سپهری، تهران: سمت، 1392.
17. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار شهید مطهری، ج6، تهران: صدرا، 1376.
18. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش فلسفه،ج1، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1388.
19. ولایتی، علی اکبر، پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، ج1، تهران: وزارت امور خارجه، 1394.